Năm 2021, kỷ niệm 550 năm danh xưng Quảng Nam (1471-2021) và cũng tròn 5 năm (2017-2021) triển khai Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tỉnh (Hệ sinh thái). Qua 5 năm, hầu hết các chỉ tiêu đặt ra từ năm 2017 đã đạt và vượt, có chỉ tiêu vượt rất cao. Từ đây, slogan “Quảng Nam – vùng đất mở cho khởi nghiệp sáng tạo” là điểm sáng về khởi nghiệp xứ Quảng, qua đó khẳng định tinh thần người Quảng trong việc dám nghĩ, dám làm, dám bức phá để thành công.
Những dấu ấn khác biệt
Không phải ngẫu nhiên, chọn slogan “Quảng Nam – vùng đất mở cho khởi nghiệp sáng tạo” để định vị khởi nghiệp xứ Quảng nhằm khơi dậy và truyền đạt đam mê, sáng tạo, tâm huyết, dấn thân, dám nghĩ, dám làm, cống hiến mạnh mẽ, bứt phá nâng tầm sản phẩm địa phương và lan tỏa tinh thần, văn hóa khởi nghiệp của người xứ Quảng.
Chính điều đó làm nên 9 thành công khá khác biệt của Quảng Nam:
Xác lập mô hình Khởi nghiệp tích hợp. Là địa phương duy nhất tích hợp Đề án 844 khởi nghiệp sáng tạo, Đề án 939 hỗ trợ Phụ nữ khởi nghiệp, Đề án 1665 hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp của Chính phủ, Chương trình Thanh niên khởi nghiệp của Trung ương Đoàn và sáng tạo trong hỗ trợ nông dân khởi nghiệp.
Quảng Nam – tỉnh đầu tiên và duy nhất sáng tạo thành lập Ban Điều hành với chức năng điều phối và hỗ trợ các thành phần Hệ sinh thái linh hoạt, tự phát triển và tương tác. Đây là đòn bẩy quan trọng, quyết định để kết nối Nhà nước vân hành Hệ sinh thái năng động và giàu nhiệt huyết.
Trong Hệ sinh thái khởi nghiệp Quốc gia, Quảng Nam tiên phong và là tỉnh duy nhất thành lập Hội Khởi nghiệp sáng tạo cấp huyện – tổ chức nghề nghiệp theo Nghị định 45 của Chính phủ; tạo mái nhà chung để ý tưởng, dự án khởi nghiệp học hỏi, phát triển; vượt 200% chỉ tiêu và có đến 17/18 huyện ban hành chương trình khởi nghiệp.
Vinh danh, khuyến khích và công nhận ý tưởng, dự án khởi nghiệp sáng tạo cấp tỉnh là cách Quảng Nam xây dựng Hệ sinh thái theo từng quy mô, hình thức và hướng đến giá trị sáng tạo. Công nhận dự án khởi nghiệp cấp tỉnh là dịp quảng bá, gắn kết tinh thần dám bứt phá để mang đến ý tưởng độc đáo của các startup.
Quảng Nam hiện có 105 dự án khởi nghiệp sáng tạo; trong đó có 67 dự án do phụ nữ làm chủ; 4 dự án của học sinh, sinh viên; vượt 950% chỉ tiêu đề ra; hỗ trợ phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với 55 doanh nghiệp, vượt 1075% chỉ tiêu đề ra. Đặc biệt có: 01 giải Nhì khởi nghiệp sáng tạo quốc gia; 01 giải phụ nữ khởi ; nghiệp xuất sắc của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam; 02 dự án xứ Quảng TOP 10 quốc gia 06 dự án vòng chung kết Thanh niên nông thôn khởi nghiệp do Trung ương Đoàn tổ chức. Năm 2019, Quảng Nam chiếm lĩnh Nhất, Nhì, Ba và 4 Khuyến kích cuộc thi Tìm kiếm tài năng khởi nghiệp miền Trung – Tây Nguyên; gần 10 tấm gương TOP 100 doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc. Nhiều sản phẩm khởi nghiệp đã xuất hiện tại thị trường Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore,…
Tạo lập và lan tỏa Văn hóa khởi nghiệp sâu rộng. Với bài hát Xứ Quảng bài ca khởi nghiệp – Quảng Nam trở thành địa phương độc nhất có bài hát cho riêng mình, được chuyển tải trên nền dân ca ngọt ngào xứ Quảng và tân nhạc để cổ vũ, khích lệ phong trào. Ngoài Cổng thông tin Khởi nghiệp sáng tạo kết hợp Sàn giao dịch ý tưởng, dự án khởi nghiệp, Quảng Nam xây dựng chuyên mục Khởi nghiệp sáng tạo trên Báo Quảng Nam, Đài PT-TH tỉnh, bản tin chuyên ngành và trên tất cả kênh mạng xã hội. Cuộc thi báo chí viết về tấm gương khởi nghiệp, trao giải báo chí viết về khởi nghiệp hàng năm. Các hình thức báo viết, báo nói, báo hình, báo điện tử đồng hành cổ vũ, khích lệ Hệ sinh thái khởi nghiệp xứ Quảng.
Dẫn đầu tổ chức sự kiện cấp vùng, quốc gia: Ngày hội Khởi nghiệp sáng tạo Quảng Nam kết hợp Ngày hội khởi nghiệp Phụ nữ miền Trung – Tây Nguyên, TechFest Quảng Nam lần thứ Nhất – 2019 nhân 60 năm ngành KH&CN; TechFest Quảng Nam lần thứ 2 – 2021 nhân 550 năm danh xưng Quảng Nam; TechFest Quảng Nam tại thành phố Hồ Chí Minh kết nối giao thương; Diễn đàn Quốc gia Khởi nghiệp thời Cách mạng 4.0; Khởi nghiệp nông nghiệp bền vững; Khởi nghiệp du lịch không tác thải; Chuyến xe hành trình khởi nghiệp thanh niên Việt Nam; Chương trình sinh viên Quảng Nam tại Huế; sinh viên Quảng Nam tại thành phố Hồ Chí Minh với khởi nghiệp quê hương;…là những dấu ấn đậm nét của hành trình 5 năm. Bên cạnh đó, hàng năm, diễn đàn, hội nghị, hội thảo, tập huấn,….về khởi nghiệp diễn ra thường xuyên, sôi động nhiều cấp độ khác nhau; vượt 300% chỉ tiêu đề ra.
Đề cao vai trò doanh nhân và đẩy mạnh xã hội hóa. Doanh nhân Quảng Nam, kể cả doanh nhân Quảng Nam phía Nam bằng kinh nghiệm xương máu và sự từng trải đã luôn đồng hành, truyền cảm hứng và tạo niềm tin, động lực để chắp cánh cho startups, tạo nên văn hóa doanh nhân rất Quảng: cống hiến, hy sinh. Tất cả các sự kiện khởi nghiệp xứ Quảng luôn có dấu ấn đậm nét của doanh nhân. Và, cũng chính họ tạo nên Quỹ Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh cùng các địa phương Bắc Trà My, Duy Xuyên, Điện Bàn, Hiệp Đức,… Đây là nguồn hỗ trợ kịp thời để xây dựng hệ sinh thái, giúp hoạt động khởi nghiệp diễn ra sôi nổi, sinh động và lan tỏa
Hoàn thiện hệ thống văn bản để vận hành Hệ sinh thái. Trong Hệ sinh thái, nhà nước đóng vai trò bà đỡ và tạo liên kết, tương tác và quyết định để các thành phần khác phát triển. Với bản lĩnh và tư duy mở, Quảng Nam đã sáng tạo đưa vào văn bản cao nhất là Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, nhiệm kỳ 2020 – 2025. Bên cạnh đó, Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị về tăng cường công tác lãnh của Đảng trong xây dựng Hệ sinh thái, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về cơ chế hỗ trợ khởi nghiệp, sản phẩm OCOP, du lịch cộng đồng, kinh tế hợp tác xã,….UBND tỉnh ban hành tất cả các văn bản đề vận hành Hệ sinh thái; trong đó, nổi bật nhất và là địa phương duy nhất ban hành Quyết định công nhận dự án khởi nghiệp cấp tỉnh và Đề án đào tạo chuyên gia nguồn khởi nghiệp… Gần 10 văn bản ban hành, vượt 800% chỉ tiêu đề ra.
Xây dựng tư duy khởi nghiệp mở. 14 Chương trình hợp tác, trong đó, 3 chương trình cấp tỉnh đã huy động nguồn lực, nhất là đội ngũ chuyên gia, cố vấn khởi nghiệp hàng đầu về với Quảng Nam, trở thành địa phương dẫn đầu hợp tác về khởi nghiệp. Sáng kiến của Quảng Nam được Bộ Khoa học & Công nghệ chọn làm đầu mối tạo lập mạng lưới khởi nghiệp vùng Miền Trung – Tây Nguyên. Khởi nghiệp xứ Quảng tham gia trách nhiệm và giàu màu sắc tại Ngày hội khởi nghiệp quốc gia tại thủ đô Hà Nội, Quảng Ninh, Đà Nẵng và tham gia Ngày hội khởi nghiệp vùng tại Thừa Thiên – Huế, Bình Định, Đắk Lắk, Bến Tre,…
Năm 2021, Hệ sinh thái vận hành phù hợp với diễn biến của công tác phòng chống dich bệnh Covid-19 với khối lượng công việc khá nhiều và an toàn để khép lại hành trình 5 năm trở thành địa phương khởi nghiệp TOP đầu cả nước.
Tăng tốc khởi nghiệp
Năm 2022 là năm thứ hai tăng tốc khởi nghiệp. Điều đó đòi hỏi Quảng Nam vận hành Hệ sinh thái trong thích ứng với tình hình phòng chống dịch Covid- 19 một cách linh hoạt và dứt điểm, với mục tiêu: Triển khai đồng bộ Hệ sinh thái, phấn đấu là địa phương nhóm dẫn đầu khởi nghiệp Việt Nam, đẩy mạnh truyền thông, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần và văn hóa khởi nghiệp; tăng tốc và vinh danh các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hoàn thành xây dựng đội ngũ chuyên gia khởi nghiệp tại chỗ (ToT); phát triển mạng lưới Hội khởi nghiệp sáng tạo toàn tỉnh gắn với hình thành Quý Hỗ trợ khởi nghiệp hiệu quả; tổ chức và mở rộng tham gia kết nối Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo các tỉnh bạn, vùng, quốc gia và quốc tế; đẩy mạnh xã hội hóa hỗ trợ khởi nghiệp; phát triển mạnh mẽ Hệ sinh thái cấp huyện, gắn kết chương trình khởi nghiệp – sản phẩm OCOP và sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.
Theo đồng chí Lê Trí Thanh – Chủ tịch UBND tỉnh, trong 5 năm đến cần mở rộng hơn, tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp gắn với tự nhiên; du lịch xanh, du lịch sinh thái; cơ khí phụ trợ; công nghệ số; vật liệu xây dựng mới… Các dự án KN đã hình thành, đi vào hoạt động thì cần nâng tầm hiệu quả phát triển sản xuất kinh doanh. Tăng cường liên kết theo nhóm ngành và hợp tác với các nhà đầu tư lớn để nâng tầm doanh nghiệp.
Đặc biệt, Ban điều hành hỗ trợ KN sáng tạo tỉnh cần nghiên cứu xây dựng Ngân hàng ý tưởng KN cho Quảng Nam. Cần thu hút nhiều người trẻ, doanh nghiệp Quảng Nam khắp mọi miền Tổ quốc đóng góp ý tưởng KN để chia sẻ, giao lưu cho cả cộng đồng KN.
Tác giả:
